Posts in category: Mevzuat

25 Eylül 2024 Tarihli ve 32673 Sayılı Resmî Gazete’de “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 566)” yayımlandı.

Bu Tebliğ ile Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) uygulamasına ilişkin bazı önemli hususlarda değişiklikler yapılmıştır. Yapılan bu değişikliklerin başlıca öne çıkanları aşağıda özetlenmiştir

ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin GİB’e bildirilmesi

ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgiler; ÖKC TSM Merkezleri üzerinden, özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Arşiv uygulaması üzerinden ve internet vergi dairesi üzerinden oluşturulan elektronik bildirim portalleri üzerinden olmak üzere üç yöntemden biri seçilerek GİB’e bildirilmekteydi.

Bu Tebliğ ile ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin GİB’e bildirilmesi yönteminde değişiklik yapıldı.

Buna göre, YN ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgiler, güvenli servis sağlayıcısı (ÖKC TSM Merkezleri) üzerinden GİB’e elektronik ortamda bildirilecektir.

Ancak, YN ÖKC’lerden gerçekleşen satışlara ait ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgileri ÖKC TSM Merkezleri aracılığıyla GİB’e iletemeyecek durumda olan mükellefler, YN ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgileri;

a) GİB’den e-Arşiv hizmetleri konusunda izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Arşiv uygulaması,

b) Dijital Vergi Dairesi,

üzerinden bildirmek için GİB’e başvurabilirler.

Bildirim zorunluluğu getirilen bilgilerin, ÖKC TSM Merkezleri aracılığıyla bildirilmesi durumunda; bu bilgilerin zamanında, eksiksiz ve belirlenen format ve standartlarda elektronik ortamda bildirilmesine ilişkin sorumluluk YN ÖKC üreticileri ile birlikte ÖKC TSM Merkezlerine aittir. YN ÖKC’lerin bağlı oldukları ÖKC TSM Merkezleri ile sürekli çevrim içi bağlantılı olmasının sorumluluğu ise YN ÖKC’leri kullanan mükellefe aittir.

Ayrıca, 25/9/2024 tarihinden önce, bildirim yöntemi olarak özel entegratör bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Arşiv uygulamasını tercih eden mükellefler, bildirim yöntemini değiştirmedikleri sürece aynı yöntem ile YN ÖKC’lerden düzenlenen günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgileri göndermeye devam edebileceklerdir.

Tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenleyen mükelleflerin ÖKC kullanım muafiyeti

Bu Tebliğ ile tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenleyen mükelleflerin ÖKC kullanım muafiyetlerine ilişkin eşik değerler artırılmıştır.

Buna göre, hesap dönemi sonu itibarıyla satış veya gayrisafi iş hasılatının 110 milyon TL’yi (eski tutar 10 milyon TL), bilanço aktif toplamının 110 milyon TL’yi (eski tutar 10 milyon TL), bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamının 11 milyon TL’yi (eski tutar 1 milyon TL) aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 50’den fazla YN ÖKC’ye sahip olan (eski düzenlemede en az 20 ÖKC’ye sahip olan), e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamaları ile e-Defter uygulamasına dahil olan YN ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden, perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında elektronik ortamda e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenlemek üzere GİB’e yazılı olarak müracaat eden ve talepleri uygun görülen mükelleflerin taleplerinin uygun görüldüğünün bildirildiği tarihi takip eden ayın başından itibaren, perakende mal satışları ile hizmet ifalarının belgelendirilmesinde YN ÖKC kullanma mecburiyeti sona erecektir.

Ancak, YN ÖKC kullanımından muaf olan mükelleflerin, arka arkaya iki hesap dönemine ait satış veya gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü ile bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplam tutarlarından en az ikisi ilgili hesap dönemi için belirlenen hadlerden %20’yi aşan bir nispette düşük olursa, bu şartın gerçekleştiği yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden üçüncü ayın sonuna kadar YN ÖKC kullanmaya başlamaları zorunlu olacaktır.

Ayrıca, yukarıda belirtilen tutarlar, takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacaktır.

5 Eylül 2024 tarihli ve 32673 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 568)” ile Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan ve kayıt ve tescile tabi olan araçların ilk iktisabında, adına tescil yapılacak gerçek ve tüzel kişi alıcıların 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren elektronik tebligat adresi edinmesi zorunlu hale getirilmiştir.

1) Kayıt Ve Tescile Tabi Olanlar Taşıtlar Hangileridir?

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 2 nci maddesinde, “kayıt ve tescil”, motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince trafik, belediye, liman ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescil edilmesi olarak tanımlanmıştır.

ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan motorlu taşıt araçları, kayıt ve tescile tabi olanlar ile kayıt ve tescile tabi olmayanlar şeklinde iki gruba ayrılmaktadır.

a. Kayıt ve Tescile Tabi Olanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde geçen “kayıt ve tescile tabi olanlar” ifadesi;

i. Kara taşıtları için, Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre trafik tescil kuruluşlarınca,

ii. Deniz taşıtları için, belediyeler veya liman başkanlıklarınca,

iii. Hava taşıtları için, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce

kayıt ve tescil edilmesi zorunlu olan taşıtları kapsar.

Deniz taşıtları bakımından, bağlama kütüğüne kaydı zorunlu olanlar da bu kapsamda değerlendirilir.

b. Kayıt ve Tescile Tabi Olmayanlar

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde geçen “kayıt ve tescile tabi olmayanlar” ifadesi, (II) sayılı listede yer alan taşıtlardan, yukarıda sayılanlar dışında kalanları kapsar. Örneğin; kar üzerinde hareket etmeye yarayan taşıtlar, golf sahalarında insan taşımada kullanılan arabalar, Off Road (trafiğe çıkışı yasaklı) ATV’ler ile tip onayından muaf yol süpürme araçları bu kapsamdadır.

Ayrıca, “kayıt ve tescil” tanımına, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan kayıt ve tescil işlemi dâhil değildir. Dolayısıyla, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt ve tescil edilen/edilecek taşıtlar, bu Kanun uygulamasında “kayıt ve tescile tabi olmayanlar” kapsamında değerlendirilir.

2) E-Tebligat Sistemine Nasıl Başvurabilir?

2.1.) Gerçek Kişiler

Gerçek kişiler Gelir İdaresi Başkanlığı İnteraktif Vergi Dairesi (https://ivd.gib.gov.tr/)

sistemi üzerinden elektronik ortamda;

– İnternet vergi dairesi şifresi olanlar “Kullanıcı Girişi” ekranından T.C.Kimlik No/Vergi No/Kullanıcı Kodu ve şifresi ile,

– İnternet vergi dairesi şifresi olmayanlar ise “Kayıt Ol” ekranından kimlik doğrulaması ile şifre edindikten sonra,

– E-devlet şifresi olanlar “e-Devlet Şifresi ile Giriş” bölümünden giriş yaparak

E-Tebligat sistemine başvurabilirler.

Ayrıca gerçek kişiler, E-Tebligat başvurusunu; “Elektronik Tebligat Talep Bildirimi (Gerçek Kişiler İçin)”’ni kendileri veya elektronik tebligat sistemi ile ilgili işlemleri yapmaya yönelik özel yetki içeren noterde verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla gelir vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine vermek suretiyle de yapabilirler.

2.2.) Kurumlar Vergisi Mükellefleri

Elektronik tebligat sistemini kullanmak zorunda olan kurumlar vergisi mükellefleri, e-Tebligat başvurusunu; “Elektronik Tebligat Talep Bildirimi (Şirketler ve Diğer Tüzel Kişiler İçin)” ile kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine kanuni temsilcileri veya elektronik tebligat sistemi ile ilgili işlemleri yapmaya yönelik özel yetki içeren noterde verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla yapabilirler.

25 Eylül 2024 tarihli ve 32673 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 569)” ile İstanbul Finans Merkezinde faaliyette bulunan bazı katılımcıların defter ve kayıtlarını yabancı para biriminde tutabilecekler belirlenmiştir.

İstanbul Finans Merkezi’nde faaliyet gösteren ve belirli vergi indirimleri ile kazanç istisnalarından yararlanan şirketler, 2025 hesap döneminden itibaren (özel hesap dönemi olanlar için 2025’te başlayan dönem) defter kayıtlarını Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) belirlediği günlük kurlarla herhangi bir yabancı para birimiyle tutabileceklerdir. Henüz katılımcı belgesi almamış olan, ancak 31 Aralık 2024’e kadar bu belgeyi alarak faaliyete başlayan şirketler de aynı imkândan yararlanabilecektir.

Bu bölgedeki faaliyetlerinin yanı sıra başka işlerle de uğraşan şirketler, yalnızca bölgedeki şubeleri için defterlerini yabancı para birimiyle tutmak istiyorlarsa, vergi daireleri aracılığıyla başvuru yapmalıdırlar.

Yabancı para birimiyle defter tutma başvurusunda bulunacak şirketlerin, başvuru tarihi itibarıyla sermayelerinin %30’unun Türkiye dışındaki kişilere ait olması ve gelirlerinin %30’unu belirtilen faaliyetlerden elde etmeleri gerekmektedir. İlk defa işe başlayanlar için gelir şartı aranmayacaktır. Başvurular, defterlerin kullanılacağı dönemden en geç iki ay önce yapılmalıdır.

2/8/2024 tarihinde yayımlanan 7524 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesi ile Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinde yapılan değişiklikle tahsilat ve ödemelerin tevsik zorunluluğuna ilişkin yetki kapsamına, mükellefiyeti olmayan kişiler de dahil edilmişti.

18 Ekim 2024 tarihli ve 32696 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 572 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile mükellef olmayan kişilerin de 7.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini finansal kurumlar aracılığıyla gerçekleştirmeleri zorunlu hale getirilmiştir.

1) Uygulamanın genel çerçevesi

Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunludur.

Bu zorunluluk kapsamında, mükellef olmayanlar da, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlardan yapacakları alımlarına ilişkin 7.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapacaklardır. Aksi halde hem mükellef olmayana hem de satıcıya ceza uygulanacaktır.

Mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları işlemler de ise tevsik zorunluluğu aranmayacaktır.

Örneğin, bir kişi 20.000 TL değerinde bir buzdolabı alırsa, söz konusu buzdolabının tutarı 7.000 TL’lik haddi aştığından bu işleme ait tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekmektedir. Aksi halde hem alıcıya hem de satıcıya ceza uygulanacaktır.

1.1) Tanımlar

459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde “mükellef olmayanlar” ve “tevsik zorunluluğu” kapsamında olanlar aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.

Mükellef olmayanlar: Bu Tebliğ uygulaması bakımından, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccar, serbest meslek erbabı, kazançları basit usulde tespit olunan tüccar, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçi, vergiden muaf esnaf dışında kalanları,

Tevsik zorunluluğu kapsamında olanlar: Bu Tebliğ uygulaması bakımından, Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccarları, serbest meslek erbabını, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarları, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçileri, vergiden muaf esnafı, mükellef olmayanları,

ifade etmektedir.

2) Banka hesabı veya kredi kartı bulunmayanların yapacakları işlem

Tebliğde yer verilen örneklerden anlaşıldığı üzere, herhangi bir banka hesabı veya kredi kartı bulunmayan kişi, tevsik zorunluluğuna uyabilmek için, bir banka aracılığıyla, tahsilatı yapanın hesabına doğrudan ödeme yapması gerekecektir. Bu işlem, bankaya gidilerek ve ödemeye dair gerekli açıklamaların yapılmasıyla gerçekleştirilecektir. Nakit ödeme doğrudan satıcıya yapıldığında, satıcı bu ödemeyi kendi banka hesabına yatırsa dahi, bu tevsik zorunluluğunu karşılamayacak ve her iki tarafa ceza uygulanacaktır.

3) Yabancılar ve/veya Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapılan işlemlerde tevsik

Yabancılar ve/veya Türkiye mukimi olmayan gerçek kişilerle yapılacak işlemlere ilişkin tahsilat ve ödemelerde düzenlenecek faturalara söz konusu kişilerin pasaport numarasının yazılması ve nakit tahsil edilen tutarların, tevsik zorunluluğu kapsamında olanlar tarafından tahsilatı takip eden ilk iş günü sonuna kadar aracı finansal kurumlarca düzenlenen belgelerle tevsikinin sağlanması zorunludur.

4) Ceza

Zorunluluğa uymayanlara, her bir işlem başına 5.000 TL’den az olmamak kaydıyla, işlem tutarının %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Kira Ödemelerinin Tevsiki Hakkında Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 328) Yayımlandı

17 Ekim 2024 Tarihli ve 32695 Sayılı Resmi Gazete’de kira ödemelerinin tevsikine ilişkin Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 328) yayımlandı.

Bu Tebliğde, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile mükellef olmayanların gerçekleştirdikleri iş yeri ve konut kiralama işlemlerinde yapılacak tahsilat ve ödemelerin, bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsiki ile bu zorunluluğa uyulmaması durumunda uygulanacak cezai yaptırımlara dair açıklamalara yer verilmektedir.

1) Tevsik Zorunluluğunun Kapsamı

Bilindiği gibi, konut ve iş yeri kiralamalarında genel kural gereği, kira tahsilat ve ödemelerinin banka veya PTT aracılığıyla belgelenmesi zorunludur.

Bu çerçevede, Tebliğde şu hususlar ayrıca açıklığa kavuşturulmuştur:

Haftalık veya günlük gibi kısa süreli konut kiralamaları da tevsik zorunluluğu kapsamına dahildir. Hisseli mülkiyetlerde, kira bedelinin herhangi bir hissedara banka veya PTT aracılığıyla ödenmesi tevsik yükümlülüğünü yerine getirmek için yeterlidir. Mahkeme, icra yoluyla veya ayni olarak yapılan tahsilatlar tevsik zorunluluğu dışında bırakılmıştır. Tahsilat ve ödemeler için para yatırma, havale, EFT, çek, kredi kartı gibi araçlarla düzenlenen dekont ve hesap bildirim cetvelleri tevsik edici belge olarak kabul edilmektedir. Kira ödemelerinde, banka şubelerine gidip ilgili kimlik ve açıklamalarla yapılan işlemler de tevsik yükümlülüğünü karşılamaktadır.

2) Ceza Uygulaması

Vergi Usul Kanunu uyarınca tevsik yükümlülüğüne uymayanlara işlem başına özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Bu cezalar:

Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20.000 Türk lirasından, İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10.000 Türk lirasından, Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 5.000 Türk lirasından,

az olmamak üzere işleme konu tutarın %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Bir yıl içinde kesilebilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon TL’yi aşamaz.

Tevsik kurallarına uymayanların, durumu kendiliğinden ve ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde bildirmesi halinde ceza uygulanmayacaktır.

Ceza miktarları, her yıl Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacaktır.

3) Örnekler

Tebliğde konuya ilişkin olarak 7 adet örneğe yer verilmiştir. Bu örneklerde kısaca aşağıdaki hususlara ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Örnek 1: Konut kiralamasında elden ödeme yapılması durumunda uygulanacak ceza.

Örnek 2: Konut kira bedelinin kısmi banka ödemesi ve kısmi elden ödeme durumunda ceza uygulaması.

Örnek 3: Serbest meslek kazancı olan bir kiracının, mesleki faaliyet dışı kullanımı için kiraladığı konutun kirasını elden ödemesi nedeniyle kesilecek ceza.

Örnek 4: Hisseli bir gayrimenkulün iş yeri olarak kiraya verilmesi ve kira bedelinin elden ödenmesi durumunda, her bir hissedar ve kiracı için uygulanacak ceza.

Örnek 5: İş yeri kiralamasında kira bedelinin bir kısmının banka aracılığıyla, bir kısmının ise elden yapılması durumunda kesilecek özel usulsüzlük cezası (Gayrimenkul sermaye iradı yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan).

Örnek 6: İş yeri kiralamasında kira bedelinin bir kısmının banka aracılığıyla, kalan kısmının ise elden yapılması durumunda ceza (Bilanço esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefi, ticari işletmesine kayıtlı gayrimenkulü).

Örnek 7: Günlük, haftalık veya aylık olarak kısa süreli konut kiralayan ve bu kiraları elden tahsil eden bir mükellefe ve kiracılara kesilecek özel usulsüzlük cezası.